Het Symposium Vrijloopstallen in de Eemlandhoeve in Bunschoten is goed bezocht. Op donderdag 13 februari kwamen zo’n 120 geïnteresseerden luisteren naar verhalen over onder meer de praktijk, economische zaken en bodemmateriaal. De dag werd georganiseerd door Wageningen UR Livestock Research en de Praktijknetwerken Gebruikers Vrijloopstallen en Humest. Jos de Kleijne, vakgroepbestuurder LTO en voorzitter van de begeleidingscommissie, leidde het Symposium.
Wat is de impact van een vrijloopstal op de bedrijfsvoering en economie? “Zo weinig mogelijk vierkante meter per koe is economisch het meest interessant, maar voor het welzijn van de koe is de richtlijn ongeveer 15 vierkant meter per koe”, vertelt Paul Galama, onderzoeker bij de Animal Sciences Group aan Wageningen UR Livestock. Uit zijn onderzoek blijkt dat een vrijloopstal met een bodem van houtsnippers per koe het duurst is. De uitkomsten tonen aan dat een dergelijke bodem 191 euro per koe per jaar duurder is dan een ligboxenstal. Een bodem van compost kost 686 euro per jaar per koe. Dat is 160 euro duurder dan een ligboxenstal. De voordelen van een vrijloopstal(zowel houtsnippers als compost) ten opzichte van een ligboxenstal zijn een hogere productie en een lager vervangingspercentage. Conclusie: Een koe bepaalt het rendement, de vierkante meters en de waarde van het bodemmateriaal.
“Ammoniakemissie: Houtsnippers beter dan compost”
Herman de Boer, ook onderzoeker bij de Animal Sciences Group aan Wageningen UR Livestock, onderzocht aspecten van de stikstofkringloop van de vrijloopstal. Een vrijloopstal kan andere gasvormige N-verliezen geven dan een ligboxenstal met roostervloer. De conclusie uit het onderzoek van De Boer liet zien dat de ammoniakemissie gemiddeld te hoog ligt om als emissiearm stalsysteem aangemerkt te kunnen worden. Op basis van stalmetingen blijkt dat houtsnippers beter scoren dan compost als het gaat om ammoniakemissie. “Een lage stalemissie lijkt mogelijk door verbetering van bodemprocessen en door toepassing van een emissiearme vloer”, concludeert De Boer.
Procesbegeleider bij IDV-advies, Bram den Hollander, leidt het Praktijknetwerk Humest. Humest is de nieuwe mestsoort die is ontstaan met de komst van vrijloopstallen. Hij zegt dat Humest een grote variatie in samenstelling heeft door verschil in bodemmateriaal, bovenbouw en het moment van leegrijden van de vrijloopstal. Uit onderzoek blijkt dat een foliedak en 15 vierkante meter ruimte per koe drogere mest oplevert. Die mest bevat veel organische stikstof, maar werkt traag. Daarom adviseert Den Hollander Humest te gebruiken in combinatie met een snelwerkende meststof.
“Warme bodem geen oorzaak hittestress”
Een vrijloopstal draagt bij aan een goede dierenwelzijn. Dat concludeert Wijbrand Ouweltjes (WUR). Hij vertelt dat een warme (composterende) bodem geen hittestress veroorzaakt. Het ontbreken van obstakels in de ligruimte draagt bij aan welzijn doordat koeien vlotter opstaan en gaan liggen. Er zijn bovendien vrijwel geen botsingen met stalonderdelen en huibeschadigingen komen ook weinig voor.
Roel van Buuren, specialist vrijloopstallen bij IDV-advies, deelt de ervaringen van het Praktijknetwerk Vrijloopstallen. In het kort blijkt dat de deelnemers uit het Praktijknetwerk minder stress zien in de stal, er is meer natuurlijke weerstand, meer rust en minder rangorde, er is meer arbeidsvreugde en er zijn minder probleemkoeien.
Voor aanvang: kennis maken én uitwisselen. (Foto: AgriMedia)
Aandachtig luisteren op het Symposium Vrijloopstallen(Foto: AgriMedia)
